Warsztaty etnograficzne "Poleska Wielkanoc"

Przygotowania do świąt wielkanocnych idą pełną parą, 1 kwietnia w Ośrodku Edukacyjnym „Poleskie Sioło” odbyły się jednodniowe warsztaty etnograficzne „Poleska Wielkanoc”, których celem było zapoznanie uczestników z tradycjami wielkanocnymi z regionu Polesia.

Jednym z wyzwań uczestników było stworzenie pisanek. Ozdabianie jaj przeniknęło do naszej kultury z tradycji przedchrześcijańskich, w których to podobnie jak dzisiaj jajka uważano za symbol życia.

Najprostszą metodą wykonia pisanek jest zafarbowanie jaj na jednorodny kolor, czyli tzw. byczki. Wykorzystywane były do tego naturalne barwniki: wywar z łupin cebuli, czerwonej kapusty, owoców czarnego bzu czy młodych pędów zbóż. Otrzymano z nich odpowiednio byczki o następujących kolorach: brązowy lub ciemnopomarańczowym, niebieskim, różowym i jasno zielonym.

Kolejną metodą były pisanki wykonywane metoda batikową. Uczestnicy za pomocą specjalnych pisaków - patyczków z ostro zakończonym blaszanym lejkiem - nanosili rozgrzany wosk na jaja. Pisane wzory nawiązywały do tradycyjnych symboli przedstawianych na pisankach tj. znaki solarne, drzewka życia, krzyże, swastyki, trojaki oraz gwiazdy. Następnie tak przygotowane jajko zanurzali w barwniku. Po wytarciu lub zeskrobaniu wosku otrzymywało się kolorową pisankę pokrytą wzorami w kolorze skorupki jajka. Tę metodą wybrało najliczniejsze grono uczestników. Najmłodsi ze względu na trudność tej metody mieli do dyspozycji pisaki.

W trakcie warsztatów uczestnicy przygotowywali również tradycyjne palmy wielkanocne. Do ich stworzenia wykorzystywano suszone zboża i kwiaty, bukszpan, wici wierzbowe z baziami, forsycję, trzcinę oraz kolorowe wstążki. Ważnym elementem palmy jest wierzba z baziami, ponieważ w tradycji ludowej wierzba jest symbolem sił witalnych i odradzającego się życia. Własnoręcznie wykonana i poświęcona w Niedzielę Palmową - czasem zwaną też Wierzbową - palma nabierała licznych mocy. Wierzono, że trzymanie palmy przez cały rok (do następnej Wielkanocy) ochroni domostwo przed chorobami, czarami, pożarami i burzami. Kawałek lub cała palma wbita w pole miała przynieść obfite zbiory. Po wyjściu z kościoła młodzież uderzała się palmami mówiąc: „Palma bije, nie ja biję, za tydzień wielki Dzień, za sześć noc Wielkanoc!”. Miało to przynieść zdrowie, bogactwo oraz służyło pobudzaniu witalności zarówno u ludzi jak i zwierząt gospodarskich.

Warsztaty przebiegły w wyśmienitych nastrojach wśród robótek ręcznych, pogaduszek i kubka gorącej herbaty. Każdy z uczestników przygotował coś dla siebie i mógł zabrać do domu kawałek poleskiej tradycji.

W warsztatach wzięło udział 50 osób.
Bardzo dziękujemy za tak duże zainteresowanie i już teraz zapraszamy na kolejne wydarzenia!

Tekst: KL, ŁO
Fot.: B. Szczygieł, ŁO