Gady i płazy
Na terenie Parku stwierdzono dotychczas występowanie 13 gatunków płazów. Szczególnie obficie występują tu żaby, zarówno brunatne jak i zielone. Do żab brunatnych zaliczamy żabę moczarową, szczególnie często spotykaną wiosną podczas godów w licznych rozlewiskach. Samce tych żab w okresie wiosennym przybierają intensywną błękitną barwę. Ze szczególnie rzadkich i ciekawych spotykamy tu ropuchę paskówkę i liczną w Parku grzebiuszkę ziemną, zwana huczkiem. Kijanki huczka osiągają nawet 17 cm długości, co jest rekordem wśród naszych płazów.
Wśród traszek występują dwa gatunki: zwyczajna i rzadziej spotykana grzebieniasta. W okresie godowym szczególnie interesująco wyglądają samce tych zwierząt, ponieważ przybierają intensywne zabarwienie ogona i na grzbiecie wykształcają charakterystyczny grzebień.
Gady w Parku reprezentuje 7 gatunków. Na specjalną uwagę zasługuje żółw błotny, gatunek reliktowy w kraju i uznawany za najbardziej zagrożonego gada. Jego liczebność w Parku ocenia się na ok. 350-450 dorosłych osobników.
Wśród węży występuje żmija zygzakowata, zaskroniec zwyczajny a od niedawna spotykany też gniewosz plamisty.
Do jaszczurek zaliczamy trzy gatunki: zwinkę, żyworódkę i beznogiego padalca. Żyworódka, dzięki zdolności rodzenia w pełni rozwiniętych młodych, mogła uniezależnić się od suchych i ciepłych miejsc, niezbędnych innym jaszczurkom do składania i inkubacji jaj. Podobnie sytuacja wygląda w przypadku żmii zygzakowatej.
Inwentaryzacją objęto wszystkie znane z tego obszaru gatunki płazów, ale szczególną uwagę zwrócono na gatunki zamieszczone w Załączniku II Dyrektywy Siedliskowej, czyli na kumaka nizinnego i traszkę grzebieniastą (Tab. 1).
Tab. 1.  Zestawienie gatunków pÅ‚azów stwierdzonych podczas inwentaryzacji w granicach Poleskiego Parku NarodowegoÂ
L.p. |
Nazwa gatunkowa polska |
Nazwa gatunkowa łacińska |
Liczebność |
Status ochronny 2011 |
Status ochronny 2014 |
Kategoria zagrożenia |
1. |
Traszka grzebieniasta |
Triturus cristatus |
rzadki do 20 os. |
OÅš, DS2/4, Bern2 |
OÅš, DS2/4, Bern2 |
NT |
2. |
Kumak nizinny |
Bombina bombina |
pospolity > 100 os. |
OÅš, DS2/4, Bern2 |
OÅš, DS2/4, Bern2 |
DD |
3. |
Ropucha paskówka |
Epidalea calamita |
rzadki do 20 os. |
OÅš, DS/4, Bern2 |
OÅš, DS/4, Bern2 |
 |
4. |
Ropucha zielona |
Pseudepidalea viridis |
rzadki do 20 os. |
OÅš, DS/4, Bern2 |
OÅš, DS/4, Bern2 |
 |
5. |
Rzekotka drzewna |
Hyla arborea |
pospolity > 100 os. |
OÅš, DS4, Bern2 |
OÅš, DS4, Bern2 |
 |
6. |
Żaba jeziorkowa |
Pelophylax lessonae |
pospolity > 100 os. |
OÅš, DS/4, Bern3 |
OCZ, DS/4, Bern3 |
 |
7. |
Żaba moczarowa |
Rana arvalis |
pospolity > 100 os. |
OÅš, DS/4, Bern2 |
OÅš, DS/4, Bern2 |
 |
8. |
Grzebiuszka ziemna |
Pelobates fuscus |
pospolity > 100 os. |
OÅš, DS/4, Bern2 |
OÅš, DS/4, Bern2 |
 |
9. |
Traszka zwyczajna |
Lissotriton vulgaris |
liczna do 100 os. |
OÅš, Bern3 |
OÅš, Bern3 |
 |
10. |
Ropucha szara |
Bufo bufo |
pospolity > 100 os. |
OÅš, Bern3 |
OCZ, Bern3 |
 |
11. |
Żaba wodna |
Pelophylax esculentus |
pospolity > 100 os. |
OÅš, DS/5, Bern3 |
OCZ, DS/5, Bern3 |
 |
12. |
Żaba trawna |
Rana temporaria |
pospolity > 100 os. |
OÅš, DS/5, Bern3 |
OCZ, DS/5, Bern3 |
 |
13. |
Żaba śmieszka |
Rana ridibunda |
rzadki do 10 os. |
OÅš, DS/5, Bern3 |
OCZ, DS/5, Bern3 |
 |
OŚ – gatunek objęty ochroną ścisłą; OCZ - gatunek objęty ochroną częściową; DS2 – Dyrektywa Siedliskowa Unii Europejskiej, załącznik II obejmujący gatunki, których utrzymanie wymaga ochrony właściwych im siedlisk i wyznaczenia specjalnych obszarów ochrony; DS4 – Dyrektywa Siedliskowa, załącznik IV; Bern2 – Konferencja Berneńska, załącznik II; EN – gatunki bardzo wysokiego ryzyka, silnie zagrożone ze względu na małą populację; LC - gatunki na razie nie zagrożone wymarciem; VU – gatunki wysokiego ryzyka, narażone na wyginiecie ze względu na spadek populacyjny,
W przypadku płazów w większości przypadków możliwe było dokładne określenie miejsca ich rozrodu. Z reguły były to niewielkie zbiorniki wodne (oczka wodne) położone zarówno na terenach otwartych, jak i zalesionych. Często zbiorniki te miały charakter niewielkich, bezodpływowych zagłębień terenu, wypełnionych wodą, a ich powierzchnia nie przekraczała 100 m2. Znaczenie tych zbiorników, jako miejsc rozrodu płazów, jest bardzo różne, w zależności od wielkości opadów w danym roku. Znaczna część tych zbiorników w dużym stopniu porośnięta jest roślinnością zielną i krzewiastą, co jeszcze bardziej czyni je podatne na szybką utratę wody w ciągu sezonu.
InwentaryzacjÄ… objÄ™to wszystkie znane z tego obszaru gatunki gadów, ale szczególnÄ… uwagÄ™ zwrócono na gatunki zamieszczone w ZaÅ‚Ä…czniku II Dyrektywy Siedliskowej, czyli na żółwia bÅ‚otnego (Tab. 2). Â
Tab. 2.  Zestawienie gatunków gadów stwierdzonych podczas inwentaryzacji w granicach Poleskiego Parku Narodowego Â
L.p. |
Nazwa gatunkowa polska |
Nazwa gatunkowa łacińska |
Liczebność |
Status ochronny 2011 |
Status ochronny 2014 |
Kategoria zagrożenia |
1. |
Żółw błotny |
Emys orbicularis |
100-250 |
OÅš, DS2/4, Bern2 |
OÅš, DS2/4, Bern2 |
NT |
2. |
Jaszczurka zwinka |
Lacerna agilis |
pospolity > 100 os. |
OÅš, DS4, Bern 2 |
OCZ, DS4, Bern 2 |
 |
3. |
Jaszczurka żyworodna |
Lacerna vivipara |
rzadki do 20 os. |
OÅš, Bern 3 |
OCZ, Bern 3 |
 |
4. |
Padalec zwyczajny |
Anguis fragilis |
pospolity > 100 os. |
OÅš, Bern 3 |
OCZ, Bern 3 |
 |
5. |
Gniewosz plamisty |
Coronella austriaca |
rzadki do 10 os. |
OÅš, DS4, Bern 2 |
OÅš, DS4, Bern 2 |
VU |
6. |
Zaskroniec zwyczajny |
Natrix natrix |
pospolity > 100 os. |
OÅš, Bern 3 |
OCZ, Bern 3 |
 |
7. |
Żmija zygzakowata |
Vipera Berus |
liczny 20-100 os. |
OÅš, Bern 3 |
OCZ, Bern 3 |
 |
OŚ – gatunek objęty ochroną ścisłą; OCZ - gatunek objęty ochroną częściową; DS2 – Dyrektywa Siedliskowa Unii Europejskiej, załącznik II obejmujący gatunki, których utrzymanie wymaga ochrony właściwych im siedlisk i wyznaczenia specjalnych obszarów ochrony; DS4 – Dyrektywa Siedliskowa, załącznik IV; Bern2 – Konferencja Berneńska, załącznik II; EN – gatunki bardzo wysokiego ryzyka, silnie zagrożone ze względu na małą populację; LC - gatunki na razie nie zagrożone wymarciem; VU – gatunki wysokiego ryzyka, narażone na wyginiecie ze względu na spadek populacyjny,
Â