.jpg)
Flora
Szata roślinna Poleskiego Parku Narodowego jest jedną z jego głównych atrakcji. Najbardziej charakterystycznym i najcenniejszym elementem są rozległe torfowiska, wyróżniające ten obszar spośród wszystkich innych parków narodowych w Polsce.
W Parku wyróżniono 208 zespołów roślinnych, z których 30 prezentuje zespoły leśne i zaroślowe, a pozostałe 178 to formacje nieleśne. Florę PPN reprezentuje ok. 260 gat. glonów, 130 gat. mszaków (najliczniejsze są torfowce - 13 gat. - mszar nastroszony, skorpionowiec brunatny, oba gat. zagrożone wyginięciem) i ok. 1000 gat. roślin naczyniowych (w tym 107 to gat. rzadkie). 120 gat. to przedstawiciele flory środkowoeuropejskiej. Blisko 140 gat. to rośliny strefy północnej, należy tu wymienić brzozę niską ( największa populacja w kraju), wierzba lapońska i borówkolistna. Te trzy gatunki to typowe relikty polodowcowe i jest ich w Parku znacznie więcej m.in. turzyca strunowa i bagienna, gnidosz królewski, bagnica torfowa, rosiczka długolistna, kosaciec syberyjski, lepnica litewska. Relikty atlantyckie (ok. 25 gat.) a między nimi prosienicznik gładki i chroszcz nagołodygowy. W Parku występują również rośliny stepowe (pontyjskie) i górskie. Do tych ostatnich należą: ciemiężca zielona, kosatka kielichowata i storczyk gółka długoostrogowa.
Przez teren Parku przebiega granica zasięgu dla ok. 150 gat. roślin. Występuje tu 81 gat. chronionych roślin naczyniowych, 36 gatunków znajduje się na polskiej czerwonej liście gatunków zagrożonych wyginięciem. Z gatunków zaliczanych do wymierających w Parku występuje mięsożerna aldrowanda pęcherzykowata, buławnik czerwony, starodub łąkowy i tłustosz zwyczajny dwubarwny. Pozostałe 32 gatunki zaliczane są do kategorii narażonej na wymarcie lub rzadkiej. Na szczególną uwagę zasługuje tu dzwonecznik wonny, mający w Parku jedyne stanowisko na Lubelszczyźnie, oraz kilka gatunków turzyc: turzyca Davalla, t. strunowa, t. Buxbauma, t. torfowa, t. bagienna, t. cienista i spokrewniona z nimi marzyca ruda. Wiele z nich tworzy całe zespoły roślinne na znacznych powierzchniach, podczas gdy w innych regionach kraju występują na pojedynczych stanowiskach.
Najciekawszą grupę roślin, jaką są storczyki, w Parku reprezentuje 14 gatunków i 1 podgatunek. Do najrzadszych (po 1 stanowisku) należą obuwik pospolity i buławnik mieczolistny, którego stanowiska ostatnio nie odnaleziono oraz buławnik czerwony i lipiennik Loesela, mające tutaj po 2 stanowiska. Do rzadszych należą podkolan biały, podkolan zielonawy, kukułka (storczyk) szerokolistna, kukułka (storczyk) plamista, gółka długoostrogowa, kruszczyk szerokolistny, listera jajowata i bezzieleniowy, pasożytniczy gnieźnik leśny. Natomiast kukułka (storczyk) krwista i kruszczyk błotny to najpospolitsze storczyki Parku, a jedynie podgatunek kukułka krwista żółtawa występuje rzadziej i tylko na Bagnie Bubnów i Staw.
Niezwykle interesujący jest również fakt występowania na torfowiskach Parku aż 8 gat. roślin mięsożernych. Należą do nich: aldrowanada pęcherzykowata, rosiczka długolistna, r. pośrednia, r. okrągłolistna, r. owalna (mieszaniec), tłustosz pospolity dwubarwny, pływacz zwyczajny, p. średni i p. drobny. Rośliny te w różny sposób przystosowały się do uzupełniania niedoborów azotu, którego na torfowiskach nie mogą pobrać z gleby. Aldrowanda i pływacze wykształciły do chwytania drobnych bezkręgowców pułapki chwytne typu zapadkowego, ze specjalnym mechanizmem zwalniającym. U pływaczy pułapka uległa modyfikacji w odmianę podciśnieniową. Ofiara w momencie otwarcia zapadki jest zasysana z wodą do wnętrza pustego pęcherzyka. Osobnik pływacza zwyczajnego może wykształcić na jednym liściu ponad 400 takich pułapek. Rosiczki i tłustosz mają pułapki kleiste. Liście rosiczek zaopatrzone są w gruczołowate włoski, na końcu których znajdują się kropelki "niby rosy" (stąd nazwa rośliny). Rosa ta jest bardzo lepka i wonna, a jej zadaniem jest przywabianie owadów. Gdy na liściu usiądzie owad, przykleja się do niego, a roślina zwija liść, wydzielając substancje trawienne i wchłania "rozpuszczone" białko ofiary, zostawiając tylko chitynowy pancerzyk.
Pośród grzybów objętych ochroną na terenie Parku zaobserwowano tylko 6 gatunków. Są to pojawiający się wczesną wiosną, nawet już w marcu, smardz wyniosły (stożkowaty), pasożytująca na drzewach żagwica listkowata, czy będący w mikoryzie z sosnami szmaciak gałęzisty, a także podgrzybek pasożytniczy i purchawica olbrzymia, której owocniki osiągają często wielkość piłki futbolowej, a nawet koszykowej. Wymienione gatunki w Parku spotykane są dosyć rzadko, a nawet sporadycznie. Najliczniej z grzybów chronionych można spotkać sromotnika bezwstydnego, grzyba o bardzo charakterystycznym kształcie i intensywnym, słodko-mdłym zapachu.
Rośliny naczyniowe chronione, zagrożone, rzadkie i z listy Natura 2000
|
Lp. |
Nazwa gatunkowa |
Ochrona gatunkowa |
Czer- wona lista roślin naczynio- |
Polska Czer- wona |
Regio- nalna Czerwona lista roślin naczyni- |
Natura 2000 |
Nie potwier- dzono w 2014 roku |
||||
|
Polska |
Łacińska |
Angielska |
ścisła |
części- owa |
|||||||
|
1. |
Widłaczek (widłak) torfowy |
Lycopodiella inundata |
Marsh club moss |
+ |
|
V |
|
VU |
|
+ |
|
|
2. |
Widłak goździsty |
Lycopodium clavatum |
Common club moss |
|
+ |
|
|
|
|
||
|
3. |
Widłak jałowcowaty |
Lycopodium annotinum |
Interrupted club moss |
+ |
|
|
|
|
|||
|
4. |
Widlicz (widłak) spłaszczony |
Diphasiastrum complanatum |
Complanate club moss |
|
+ |
|
CR |
LR |
|
||
|
5. |
Nasięźrzał pospolity |
Ophioglossum vulgatum |
Common adders |
+ |
|
V |
|
DD |
|
||
|
6. |
Narecznica grzebieniasta |
Dryopteris cristata |
Crested wodo fern |
|
|
V |
|
|
|||
|
7. |
Dzwonek syberyjski |
Campanula sibirica |
Siberian bellflower |
+ |
|
|
|
|
|
||
|
8. |
Wierzba borówkolistna |
Salix myrtilloides |
Blueberry willow |
+ |
|
E |
EN |
EN |
|
||
|
9. |
Wierzba lapońska |
Salix lapponum |
Lapland willow |
+ |
|
V |
EN |
EN |
|
||
|
10. |
Brzoza niska |
Betula humilis |
Peatbog birch |
+ |
|
V |
EN |
VU |
|
||
|
11. |
Brzoza czarna |
Betula obscura |
Black birch |
|
|
|
|
DD |
|
||
|
12. |
Kotewka orzech wodny |
Trapa natans |
Water caltrop |
+ |
V |
CR |
|||||
|
13. |
Lepnica litewska |
Silene lithuanica |
Silene |
|
|
|
|
LR |
|
||
|
14. |
Goździk piaskowy |
Dianthus arenarius |
Finland pink |
|
+ |
|
|
VU |
+ |
||
|
15. |
Goździk pyszny |
Dianthus superbus |
Lilac pink, elegant pink |
+ |
|
V |
|
|
|||
|
16. |
Grzybienie północne (grzybienie zapoznane) |
Nymphaea candida |
Small water lily |
|
+ |
|
VU |
DD |
|
||
|
17. |
Pływacz zachodni |
Utricularia australis |
Western bladder word |
+ |
|
I |
|
||||
|
18. |
Pełnik europejski |
Trollius europaeus |
European globeflower |
+ |
|
|
|
LR |
|
||
|
19. |
Zawilec wielko- |
Anemone sylvestris |
Snowdrop anemone |
+ |
|
|
DD |
|
|||
|
20. |
Rosiczka owalna |
Drosera x obovata |
Sundew |
+ |
|
|
|
|
+ |
||
|
21. |
Jaskier wielki |
Ranunculus lingua |
Tongue buttercup |
|
+ |
V |
|
|
|
||
|
22. |
Mysiurek drobny |
Myosurus minimus |
Tiny mousetail |
|
|
V |
|
|
|
||
|
23. |
Orlik pospolity |
Aquilegia vulgaris |
European columbine |
|
+ |
|
|
R |
|
||
|
24. |
Aldrowanda pęcherzyko- |
Aldrovanda vesiculosa |
Water- |
+ |
|
E |
CR |
CR |
+ |
||
|
25. |
Rosiczka okrągłolistna |
Droserar- |
Round- |
+ |
|
V |
|
|
|
||
|
26. |
Rosiczka pośrednia |
Drosera intermedia |
Long-leaved sundew |
+ |
|
E |
|
EN |
+ |
||
|
27. |
Rosiczka długolistna |
Drosera anglica |
English sundew |
+ |
|
E |
|
VU |
|
||
|
28. |
Rojownik (rojnik) pospolity |
Jovibarba sobolifera |
Hen-and |
+ |
|
|
|
CR |
|
||
|
29. |
Leniec bezpodkwiatowy |
Thesium ebracteatum |
Bostard Toadflax |
+ |
|
|
|
+ |
|||
|
30. |
Parzydło leśne |
Aruncus sylvestris |
Sylvan goatbeard |
|
+ |
|
|
|
|
||
|
31. |
Modrzewnica zwyczajna |
Andromeda polifolia |
Ordinary bog |
+ |
V |
|
|||||
|
32. |
Groszek błotny |
Lathyrus palustris |
Marsh pea vine |
|
+ |
V |
|
|
|||
|
33. |
Grzybienie białe |
Nymphaea alba |
White waterlily |
+ |
|
|
|||||
|
34. |
Wilczomlecz błotny |
Euphprbia palustris |
Bog spurge |
|
|
V |
|
|
|
||
|
35. |
Rukiew wodna |
Nasturtium officinale |
Water cress |
+ |
|
|
|
||||
|
36. |
Wawrzynek wilczełyko |
Daphne mezereum |
February daphne |
|
+ |
|
|
|
|
||
|
37. |
Wilżyna ciernista |
Ononis spinosa |
Thorny ononis |
+ |
|
||||||
|
38. |
Przęstka pospolita |
Hippuris vulgaris |
Mares tail |
|
|
V |
|
|
|
||
|
39. |
Selernica żyłkowana |
Cnidium dubium |
Marsh cnidium |
|
|
V |
|
DD |
|
||
|
40. |
Starodub łąkowy |
Ostericum palustre (Angelica palustris) |
Bog angelica |
+ |
|
V |
EN |
DD |
+ |
||
|
41. |
Pomocnik baldaszkowy |
Chimaphila umbellata |
Common pipsissewa |
|
+ |
|
|
LR |
|
||
|
42. |
Bagno zwyczajne |
Ledum palustre |
Marsh tea, ledum crystaltea |
+ |
|
|
|
|
|||
|
43. |
Dziewonna fioletowa |
Verbascum phoeniceum |
Purple mullein |
+ |
|
|
|||||
|
44. |
Centuria pospolita (C. zwyczajna) |
Centauriume- |
Common centaury |
|
+ |
|
|
|
|
||
|
45. |
Goryczka wąskolistna |
Gentiana pneumonanthe |
Marsh gentian |
+ |
|
V |
|
|
|||
|
46. |
Goryczuszka (goryczka) błotna |
Gentianella uliginosa |
Dune gentian |
+ |
|
E |
|
EN |
|
||
|
47. |
Goryczuszka (goryczka) gorzkawa |
Gentianella amarella |
Autumn gentian |
+ |
|
E |
|
VU |
|
||
|
48. |
Bobrek trójlistkowy |
Menyanthes trifoliata |
Bogbean, buckbean |
|
+ |
|
|
|
|
||
|
49. |
Gruszyczka okrągłolistna |
Pyrola rotundifolia |
European pyrola |
+ |
|
|
|
||||
|
50. |
Miodownik melisowaty (miodownik wielko- |
Melittis melissophyllum |
Bastard balm |
+ |
|
|
|
|
|||
|
51. |
Naparstnica zwyczajna |
Digitalis grandiflora |
Large yellow foxglove |
+ |
|
|
|
|
|||
|
52. |
Gnidosz błotny |
Pedicularis palustris |
Marsh lousewort |
+ |
V |
|
|
|
|||
|
53. |
Gnidosz królewski |
Pedicularis sceptrum- |
Charles sceptre, moor king |
+ |
|
E |
VU |
|
|||
|
54. |
Tłustosz pospolity dwubarwny |
Pinguicula vulgaris subsp. bicolor |
Bicolored butterwort |
+ |
|
V |
CR |
VU |
|
||
|
55. |
Pływacz drobny |
Utricularia minor |
Lesser bladderwort |
+ |
|
V |
|
|
|
||
|
56. |
Pływacz średni |
Utricularia intermedia |
Intermediate bladderwort |
+ |
|
V |
|
DD |
|
||
|
57. |
Gruszyczka zielonawa |
Pyrola chlorantha |
Green pyrola |
+ |
|
||||||
|
58. |
Dzwonecznik wonny |
Adenophora lilifolia |
Bell-flower, lily-leaved lady bell |
+ |
|
E |
|
CR |
+ |
+ |
|
|
59. |
Kocanki piaskowe |
Helichrysum arenarium |
Everlasting, sandcudweed |
|
+ |
|
|
|
|
||
|
60. |
Lepiężnik biały |
Petasites albus |
White bryony |
|
|
|
|
EN |
|
||
|
61. |
Bagnica torfowa |
Scheuchzeria palustris |
Marsh scheuchzeria |
+ |
|
E |
|
VU |
|
||
|
62. |
Kosatka kielichowa |
Tofieldia calyculata |
Alpine asphodel |
+ |
|
[V] |
|
VU |
|
||
|
63. |
Ciemiężyca (ciemierzyca) zielona |
Veratrum lobelianum |
American false hellebore |
|
+ |
|
|
DD |
|
||
|
64. |
Lilia złotogłów |
Lilium martagon |
Martagon lily |
+ |
|
|
|
|
|||
|
65. |
Kosaciec syberyjski |
Iris sibirica |
Siberian iris |
+ |
|
V |
|
LR |
|
||
|
66. |
Mieczyk dachówkowaty |
Gladiolus imbricatus |
Meadow gladiolus |
+ |
|
|
|
LR |
|
||
|
67. |
Sit czarny |
Juncus atratus |
Black rush |
|
|
V |
|
DD |
|
||
|
68. |
Turówka leśna |
Hierochloë australis |
Southern sweet-grass |
|
+ |
V |
|
DD |
|
||
|
69. |
Wolfia bezkorzeniowa |
Wolffia arrhiza |
Rootless duckweed |
|
|
|
|
LR |
|
||
|
70. |
Wełnianka delikatna |
Eriophorum gracile |
Graceful cotton grass |
+ |
|
|
CR |
DD |
|
||
|
71. |
Ponikło skąpokwiatowe |
Eleocharis quinqueflora |
Abtuse rush |
|
|
|
|
VU |
|
||
|
72. |
Kłoć wiechowata |
Cladium mariscus |
Great fen-sedge |
+ |
|
|
|
LR |
|
||
|
73. |
Przygiełka biała |
Rhynchospora alba |
Beak sedge |
|
|
|
|
VU |
|
||
|
74. |
Marzyca ruda |
Schoenus ferrugineus |
Rusty bog rush |
+ |
|
E |
|
VU |
|
||
|
75. |
Turzyca Davalla |
Carex davalliana |
Davall sedge |
+ |
|
V |
|
|
|||
|
76. |
Turzyca dwupienna |
Carex dioica |
Dioecious sedge |
|
+ |
V |
|
|
|
||
|
77. |
Turzyca torfowa |
Carex heleonastes |
Swamp sedge |
+ |
|
V |
|
DD |
|
+ |
|
|
78. |
Turzyca strunowa |
Carex chordorrhiza |
Cord-rooted sedge |
+ |
|
V |
VU |
VU |
|
||
|
79. |
Turzyca Buxbauma |
Carex buxbaumii |
Buxbaum sedge |
+ |
|
E |
|
VU |
|
||
|
80. |
Turzyca cienista |
Carex umbrosa |
Shade-loving sedge |
|
|
R |
|
LR |
|
||
|
81. |
Turzyca bagienna |
Carex limosa |
Mud sedge |
|
|
V |
LR |
|
|
||
|
82. |
Obuwik pospolity |
Cypripedium calceolus |
Lady's slipper orchid |
+ |
|
V |
VU |
LR |
+ |
||
|
83. |
Kruszczyk błotny |
Epipactis palustris |
Marsh helleborine |
+ |
|
V |
|
|
|||
|
84. |
Kruszczyk szerokolistny |
Epipactis helleborine |
Broad-leaved helleborine |
+ |
|
|
|
||||
|
85. |
Buławnik czerwony |
Cephalanthera rubra |
Red helleborine, plantom orchid |
+ |
|
E |
EN |
EN |
|
||
|
86. |
Buławnik wielko- |
Cephalanthera damasonium |
White helleborine |
+ |
|
V |
|
LR |
|
||
|
87. |
Gnieźnik leśny |
Neottia nidus-avis |
Bird's-nest orchid |
+ |
|
|
|
|
|||
|
88. |
Listera jajowata |
Listera ovata |
Common twayblade |
+ |
|
|
|
||||
|
89. |
Podkolan biały |
Platanthera bifolia |
Lesser butterfly orchid |
+ |
|
|
|
||||
|
90. |
Podkolan zielonawy |
Platanthera chlorantha |
Greater butterfly orchid |
+ |
|
|
|
||||
|
91. |
Gółka długoostro- |
Gymnadenia conopsea |
Fragrant orchid |
+ |
|
|
|
EN |
|
||
|
92. |
Kukułka (storczyk) plamista |
Dactylorhiza maculata |
Spotted orchis |
+ |
V |
|
|
||||
|
93. |
Kukułka (storczyk) szerokolistna |
Dactylorhiza majalis |
Broad-leaved orchis |
+ |
|
|
|
||||
|
94. |
Kukułka (storczyk) krwista |
Dactylorhiza incarnata ssp. ochroleuca |
Early marsh orchid, blood orchis |
+ |
|
EN |
|
||||
|
95. |
Storczyk kukawka |
Orchis militaris |
Military orchis |
+ |
|
V |
|
VU |
|
||
|
96. |
Lipiennik Loesela |
Liparis loeselii |
Loesel twayblade |
+ |
|
E |
VU |
CR |
+ |
||
|
Liczba gatunków |
45 |
37 |
49 |
16 |
50 |
5 |
7 |
||||
Kategorie zagrożeń opracowane przez IUCN
EX - gatunki wymarłe i zanikłe.
CR - gatunki krytycznie zagrożone.
EN - gatunki silnie zagrożone wyginięciem.
VU - gatunki wysokiego ryzyka, narażone na wyginięcie.
NT - gatunki niższego ryzyka, ale bliskie zagrożenia.
LC - gatunki niższego ryzyka - najmniejszej troski.
DD - gatunki o statusie słabo rozpoznanym.
