.jpg)
Historia utworzenia Parku
Piękno i wartość przyrody Polesia doceniano już na początku XX wieku, idee utworzenia tutaj parku narodowego rodziły się w okresie międzywojennym. Po raz pierwszy koncepcję utworzenia parku narodowego na Polesiu zgłosił w 1933 r. prof. Władysław Szafer. Plany dotyczyły części Polesia znajdującej się dzisiaj na terenie Białorusi. Kolejną propozycję przedstawił prof. Tadeusz Wilgat w roku 1954. Jednak na szczególne wyróżnienie zasługuje prof. Dominik Fijałkowski, który zaproponował utworzenie parku narodowego właśnie tutaj, gdzie funkcjonuje on obecnie. Był to wówczas pierwszy w kraju projekt parku narodowego o charakterze wodno-torfowiskowym, o pow. ok. 3000 ha. Początkowo nazwany został Wytyckim Parkiem Narodowym. Od tego czasu koncepcje granic przyszłego parku ulegały zmianom.
Na obszarze Polesia prowadzono przez lata intensywne prace melioracyjne, związane z budową Kanału Wieprz-Krzna. W latach 70-tych na Pojezierzu Łęczyńsko-Włodawskim rozpoczęto eksploatację węgla kamiennego (Lubelskie Zagłębie Węglowe). Nie było więc sprzyjających warunków do tworzenia parku narodowego. Ochroniarze czynili jednak starania, by zachować chociaż najcenniejsze obiekty przyrodnicze. Z inicjatywy prof. Fijałkowskiego powstały w tym rejonie 4 rezerwaty przyrody: w 1966 r. "Durne Bagno" o pow. 213,2 ha, w 1974 r. "Jezioro Moszne" o pow. 205,12 ha, w 1978 r. "Jezioro Długie" o pow. 694,93 ha i w 1982 r. "Torfowisko Orłowskie" o pow. 671,73 ha. Łączna ich powierzchnia wynosiła 1784,98 ha. Niestety nie udało się uratować przed melioracją, osuszeniem i zamienieniem na użytki zielone rozległego kompleksu Krowiego Bagna. W 1983 r., jako pierwsze w kraju, woj. chełmskie wprowadziło Ekologiczny System Obszarów Chronionych. Powstały wtedy 4 parki krajobrazowe: Poleski, Sobiborski, Strzelecki i Chełmski oraz 4 obszary chronionego krajobrazu (Poleski, Chełmski, Pawłowski i Grabowiecko - Strzelecki).
Dokumentację naukową stanowiącą podstawę do utworzenia Poleskiego Parku Narodowego opracował zespół pod kierunkiem dr hab. Tadeusza J. Chmielewskiego w 1989r. Starania naukowców zostały uwieńczone sukcesem 1 maja 1990 roku, kiedy to na powierzchni 4813 ha powstał Poleski Park Narodowy. Był to pierwszy w Polsce park narodowy o charakterze wodno - torfowiskowym. Jako park o charakterze wodno-torfowiskowym borykał się z problemami, jakich nie miały inne parki. Podstawowym warunkiem zachowania jego walorów przyrodniczych było utrzymanie odpowiednich stosunków wodnych, zarówno ilościowych, jak i jakościowych. Problem ten trudno było rozwiązać w pierwotnych granicach. Park obejmował tylko część zlewni rzek Piwonii i Włodawki, co uniemożliwiało kontrolę stanu stosunków wodnych. Biorąc to pod uwagę pracownicy Parku już w 1991 r. opracowali koncepcję jego powiększenia. W projekcie powiększenia wzięto pod uwagę powstały w 1991r. rezerwatu torfowiskowego "Bagno Bubnów" o pow. 1600 ha. W marcu 1991 r. projekt zaakceptowała Rada Naukowa Parku. Następnie projekt w formie wniosku został skierowany do Ministra Ochrony Środowiska Zasobów Naturalnych i Leśnictwa.
W styczniu 1993 r. rozpoczął działalność Ośrodek Dydaktyczno-Muzealny PPN w Starym Załuczu. Rozpoczęta została szeroka działalność edukacyjna, powstały 2 ścieżki przyrodnicze oraz wiele materiałów propagujących walory przyrodnicze Parku.
Z dniem 1 lutego 1994 r. Park został powiększony do 9760 ha i otrzymał strefę ochronną (otulinę), obejmującą obszar ponad 14000 ha.
Wraz z dążeniem do powiększenia Poleskiego Parku Narodowego rozpoczęto starania o nadanie temu obszarowi statusu Rezerwatu Biosfery. Starania te zostały zintensyfikowane pod koniec lat 90-tych ubiegłego wieku. Ich uwieńczeniem było podpisanie "Formularza Nominacyjnego UNESCO", stanowiącego formalny wniosek o utworzenie Rezerwatu Biosfery "Polesie Zachodnie". Naukowym koordynatorem tych prac był dr hab. Tadeusz J. Chmielewski. Status Rezerwatu Biosfery "Polesie Zachodnie" obszar ten uzyskał 30 kwietnia 2002 roku. W tym samym dniu powstał Rezerwat Biosfery „Szacki” na Polesiu ukraińskim, a w 2004 r. Rezerwat Biosfery "Pribużskoje Polesie" na Polesiu białoruskim. Trzy sąsiadujące ze sobą Rezerwaty Biosfery obejmują obszar o wybitnych w skali światowej walorach przyrodniczych i krajobrazowych. Nadanie tak wysokiej rangi tym terenom świadczy o ich ogromnym znaczeniu w europejskiej i światowej strategii ochrony przyrody i zrównoważonego rozwoju. To doprowadziło do ustanowienia w 2012 r. przez Międzynarodową Radę Koordynacyjną Programu "MAB" UNESCO Transgranicznego Rezerwatu Biosfery „Polesie Zachodnie na obszarze Polski, Białorusi i Ukrainy.
